Kiedy i jak przycinać winogrona: poradnik krok po kroku

Prawidłowe przycinanie winogron to jeden z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, który decyduje o zdrowiu krzewu, obfitości zbiorów i jakości owoców. Dla wielu początkujących ogrodników może wydawać się skomplikowane, jednak znajomość kilku podstawowych zasad pozwala na samodzielne i skuteczne formowanie winorośli. Ten artykuł to kompleksowy przewodnik, który krok po kroku wyjaśnia, dlaczego, kiedy i jak należy przycinać winogrona, aby co roku cieszyć się wspaniałymi plonami. Omówimy zarówno techniki dla młodych sadzonek, jak i metody odmładzania starszych krzewów.

Dlaczego przycinanie winogron jest ważne?

Przycinanie winorośli to kluczowy zabieg, który ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego rozwoju krzewu i jakości owoców. Bez regularnego cięcia winogron rośnie w sposób niekontrolowany, wytwarzając gąszcz cienkich pędów i liści. Taki stan prowadzi do kilku negatywnych konsekwencji. Po pierwsze, krzew zużywa swoją energię na rozwój masy zielonej, a nie na tworzenie i dojrzewanie owoców, co skutkuje małymi i kwaśnymi gronami. Po drugie, nadmierne zagęszczenie utrudnia cyrkulację powietrza i dostęp światła słonecznego do wnętrza krzewu, co stwarza idealne warunki do rozwoju chorób grzybowych, takich jak mączniak prawdziwy czy szara pleśń.

Systematyczne cięcie pozwala na utrzymanie odpowiedniej formy krzewu, reguluje jego wzrost i siłę owocowania, a także koncentruje soki rośliny w wybranych pędach, co bezpośrednio przekłada się na większe i słodsze owoce.

Kiedy najlepiej przycinać winogrona: terminy cięcia

Wybór odpowiedniego momentu na cięcie jest równie ważny, jak sama technika. Główny i najważniejszy termin przycinania winogron to okres spoczynku zimowego, czyli od późnej jesieni po opadnięciu liści aż do wczesnej wiosny. W praktyce, za najlepszy czas uważa się koniec zimy i przedwiośnie - od połowy lutego do końca marca. Należy wykonać cięcie, zanim soki w roślinie zaczną intensywnie krążyć, ale gdy minie już ryzyko wystąpienia silnych mrozów, które mogłyby uszkodzić świeże rany. Zbyt późne cięcie, już po ruszeniu wegetacji, powoduje zjawisko tzw. „płaczu łozy”, czyli intensywnego wycieku soku z miejsc cięcia. Choć nie jest to śmiertelne dla krzewu, osłabia go i opóźnia rozwój. Oprócz cięcia głównego wykonuje się także cięcie letnie (uzupełniające), które polega na usuwaniu zbędnych latorośli, pasierbów i skracaniu pędów, aby doświetlić grona i poprawić ich jakość.

Jak przycinać młode krzewy winogron: przewodnik

Pielęgnacja młodych krzewów w pierwszych 2-3 latach po posadzeniu ma na celu zbudowanie silnego systemu korzeniowego oraz uformowanie solidnego pnia i ramion, które będą stanowić szkielet rośliny na przyszłe lata. Prawidłowe wykonanie tego zadania jest fundamentem dla zdrowia i produktywności winorośli w przyszłości. Poniżej przedstawiamy, jak ciąć winogrona krok po kroku w początkowym okresie ich wzrostu, aby zapewnić im najlepszy start.

Formowanie krzewu w pierwszych latach

W pierwszym roku po posadzeniu, na wiosnę, przycinamy sadzonkę bardzo krótko, pozostawiając tylko 2-3 pąki nad ziemią. Celem jest zmuszenie rośliny do maksymalnego rozwoju systemu korzeniowego. Z pozostawionych pąków wyrosną nowe pędy. W drugim roku wybieramy jeden lub dwa najsilniejsze, proste pędy. Ten najmocniejszy stanie się przyszłym pniem krzewu. Przywiązujemy go do palika i przycinamy na wysokości, na której planujemy prowadzić główne ramiona (zazwyczaj 60-90 cm). Słabsze pędy usuwamy u nasady. W trzecim roku z pąków na uformowanym pniu wyrosną boczne latorośle, z których wybieramy dwie lub cztery najsilniejsze, aby stworzyć stałe ramiona krzewu, rozpinając je na rusztowaniu.

Cięcie starych winogron: techniki formowania

Starsze, uformowane już krzewy wymagają corocznego cięcia w celu utrzymania formy i zapewnienia regularnego owocowania. Ten poradnik cięcia winogron skupia się na podstawowej zasadzie: winogrona owocują najobficiej na pędach jednorocznych, które wyrosły w poprzednim sezonie wegetacyjnym z pędów dwuletnich. Dlatego celem cięcia jest usunięcie większości zeszłorocznych łóz, na których były owoce, i pozostawienie tylko kilku nowych, silnych pędów. Zazwyczaj na jednym ramieniu krzewu pozostawia się jedną długą łozę owocującą (tzw. strzałkę owoconośną), skracając ją do 6-12 pąków, oraz jeden krótki czopek zastępczy, przycięty na 2 pąki. Z czopka w kolejnym roku wyrosną nowe pędy, które zastąpią tegoroczną łozę owocującą. Regularne usuwanie starych, kilkuletnich fragmentów drewna odmładza krzew i zapobiega jego nadmiernemu rozrastaniu się.

Narzędzia potrzebne do przycinania winogron i bezpieczeństwo

Do prawidłowego i bezpiecznego przycinania winorośli niezbędny jest odpowiedni zestaw narzędzi. Kluczowe jest, aby były one zawsze ostre i czyste. Tępe narzędzia miażdżą tkanki rośliny, co utrudnia gojenie i zwiększa ryzyko infekcji. Z kolei brudne ostrza mogą przenosić choroby z jednego krzewu na drugi. Dlatego po każdym użyciu, a zwłaszcza po cięciu chorego pędu, należy zdezynfekować sekator, na przykład spirytusem. Pytanie kiedy przycinać winogrona jest kluczowe, ale równie ważne jest, czym to robimy.

• Ostry i czysty sekator jednoręczny - do cięcia pędów jednorocznych i dwuletnich o małej średnicy.
• Sekator dwuręczny (nożyce do gałęzi) - przydatny do usuwania grubszych, kilkuletnich ramion.
• Piłka ogrodnicza (najlepiej o zakrzywionym brzeszczocie) - niezbędna do wycinania bardzo grubych, starych pni i karp.
• Rękawice ochronne - chronią dłonie przed skaleczeniami i zabrudzeniem.
• Maść ogrodnicza - służy do zabezpieczania ran o średnicy większej niż 2 cm, co chroni je przed wnikaniem patogenów.

Podczas pracy należy również pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa, zwłaszcza przy korzystaniu z drabiny do cięcia wyżej położonych części krzewu.

Najważniejsze zasady w skrócie

• Przycinanie winogron jest niezbędne dla zdrowia krzewu, obfitych zbiorów i dobrej jakości owoców.
• Najlepszy czas na główne cięcie to późna zima i przedwiośnie (luty–marzec), zanim roślina zacznie intensywnie krążyć soki.
• Cięcie letnie pozwala na usuwanie zbędnych pędów i poprawę dostępu światła do gron.
• Młode krzewy przycinamy krótko w pierwszym roku, budując silny pień i ramiona przez kolejne lata.
• Starsze krzewy tniemy regularnie, usuwając stare pędy i pozostawiając silne łózy owocujące oraz czopki zastępcze.
• Narzędzia powinny być ostre i czyste, a po cięciu chorej rośliny należy je zdezynfekować, by zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.
• Podczas pracy zachowuj zasady bezpieczeństwa, szczególnie przy użyciu drabiny i ostrych narzędzi.

Zobacz najnowsze wpisy na naszym blogu:

OSTATNIE WPISY NA NASZYM BLOGU

Narzędzia.Blog to niezależny blog o nowościach produktowych w świecie narzędzi i elektronarzędzi. Piszemy o nowych produktach najbardziej popularnych i cenionych marek narzędzi..